vrijdag 6 juni 2003

Het halve brein van de orca

Een groot ding hier in Victoria, de hoofdstad van Brits Columbia, is Whale Watching, kijken naar walvissen. Ik had er al eens van gehoord van Jan Theo en Michelle Anne, maar dat er zoveel bedrijfjes zouden zijn die je met een bootje mee de zee op willen nemen, dat had ik niet gedacht. Ik ging in zee met een bedrijf dat zich Prince Of Whales noemt, omdat ik dat wel een aardige vondst vond.

Een walvis, of beter gezegd, een orca, want daar gaat het hier om, bekijk je niet zomaar even. Het begint al met de prijs: 73 Canadese dollar. Ik betaalde zuchtend, want ik was bang dat dit wel weer een echte tourist trap zou zijn, net als het suffe ritje bij de Etna op, vorig jaar, dat me nog pijn in de beurs bezorgt als ik eraan terugdenk.

Dan moet je een oranje overall aan, met ingebouwd zwemvest, wat heel warm is want het is hier hartje zomer.

Vervolgens loop je met zijn allen - acht in ons geval, een Canadese en voor de rest mensen uit Duitsland, Oostenrijk en Nederland - achter een kwiek meisje van het bedrijf aan, tussen de rondslenterende toeristen door, naar een pier. Daar ligt de boot, een felgeel ding van rubber, met een bodem van aluminium erin, en bankjes erop. Z'n boot noemen ze hier 'Zodiac', dierenriem dus. Achterop staat Mark. Mark weet alles van orcas, want hij doet dit werk al zeven jaar en als hij een dag vrij heeft, zeilt hij nog tussen ze rond. Voorzover dat kan, want je mag er niet te dichtbij komen, het zijn beschermde dieren. Intelligent zijn ze ook, vertelt hij, want ze jagen in groepen. Ze zouden pas echt intelligent zijn als ze zich niet om de haverklap lieten vangen om in pretparken en films op te treden, denk ik bij mezelf, maar ik zeg niks.

We varen een hele tijd het water op, dat Canada van de Verenigde Staten scheidt. Verderop liggen al allerlei bootjes. De Canadese schroeft een filterhouder voor haar enorme telelens, en het Nederlandse stel achter me haalt ook al zo'n joekel van een lens tevoorschijn. Ik zit beschaamd met mijn kleintje in handen (een zoom van 28 naar
105 mm), en denk aan de Etna vorig jaar.

Bij de bootjes verderop duiken kleine zwarte puntjes op. ,,Daar!'', roept de Nederlandse, en de toestellen klikken. Ik hoef geen foto met kleine zwarte puntjes, want dan zit je later aan iedereen aan te wijzen: kijk, zie je wel, dat zijn rugvinnen van orca's in de verte. Goh, zeggen mensen dan beleefd, orca's, je maakt wat mee als je in het buitenland bent. Het was vast een leuke vakantie, maar ik kom de andere fotos wel eens een andere keer bekijken.

Maar dan ineens wordt alles anders. Een grote groep orca's (de j-pod, noemen ze ze hier, ze hebben ook een k-pod en een l-pod, maar de j-pod is het grootst, wel tachtig van die beesten) zwemt op ons af. Soms duiken er wel tien tegelijk op, grote zwarte glimmende dingen met hoge rugvinnen. Die van de mannetjes zijn het hoogst. Ze blazen uit en halen tegelijk adem, met het geluid van iemand die onder de douche water in zijn neus krijgt. Je hoort het van verre. Een meter of twintig van de boot af verdwijnen ze onder water, en na een tijd duiken ze aan de andere kant weer op. ,,Ze rusten'', legt Mark uit. ,,De helft van hun brein is uitgeschakeld, maar ze moeten blijven opduiken om adem te halen.''

We kijken nog een tijdje naar hoe ze verdwijnen en Mark vaart verder. Ineens duikt pal naast de boot een orca met een jong op. ''Aaah!'', roept de Canadese, die van verrukking niet meer kan praten. Nog meer orca's duiken op. Mark legt meteen de motor stil, want zo dicht mag je er helemaal niet bijkomen. Iedereen staat nu in de boot, ik ook, en ik neem de ene foto na de andere. Misschien wordt het niks, maar het is een prachtig gezicht, die kalme grote zwarte dieren. Verderop voorbij een andere boot duikt ineens ook een hele groep op, de vinnen allemaal boven water, als een soort Stonehenge van rugvinnen.

,,That was awesome'', zucht Mark, als ze voorbij zijn. Hij heeft ze staan filmen met een ouderwetse videocamera. Dat doet hij altijd, het moet heel saai zijn bij hem thuis te komen want hij heeft banden vol met die beesten. Maar hij heeft gelijk, ik ben de Etna vergeten. Later zie ik in de verte ook nog een orca uit het water opspringen, net als in een pretpark. Awesome.