maandag 22 januari 2018

De verbazingwekkende V&D-brand


Op donderdag 21 maart 1963 woedde er een nog steeds legendarische brand in het pand van Vroom & Dreesmann aan de Nieuwestad in Leeuwarden. Dat was op een donderdag en er hebben wel duizend mensen staan kijken. Veel van hen hebben het er meer dan een halve eeuw later nog steeds over.


Wat ik niet wist, maar zondagmiddag hoorde van oud-brandweercommandant Gert van Meegdenburg (ik interviewde hem voor publiek in het Historisch Centrum Leeuwarden) was dat de Leeuwarder brandweer in die tijd een schertsvertoning was.

Je kunt het aan de foto hierboven wel zien, wees hij aan, sommigen hebben niet eens uniformen. De brandweer van de vliegbasis kwam er aan te pas, die zijn daar later nog voor gehuldigd op het stadhuis.

De Leeuwarder Courant had een verslag van die huldiging. Burgemeester Adriaan van der Meulen zei dat de schade zonder de militaire hulp veel groter zou zijn geweest. Er waren 320 militairen bij geweest, deels om het publiek op afstand te houden.

Basiscommandant J. L. Bosch zei: we moeten er maar niet meer over praten, bel de volgende keer gerust weer, dan verlenen we opnieuw bijstand. ,,Het militaire element staat met beide benen in het maatschappelijk leven.''

Dit nooit weer, zeiden ze in Leeuwarden en ze besloten een professionelere brandweer op te zetten. Zo is Van Meegdenburg als jonge knaap naar de stad gekomen en hij is nooit weer vertrokken.

Dat van die knullige brandweer van toen verbaasde me gistermiddag al en het verbaast me een dag later nog steeds. Het kan toch bijna niet zo zijn dat een stad dat niet beter voor elkaar heeft? Waren er voor 1963 dan geen grote branden die als wake-up call hebben gediend? Van Meegdenburg wist het ook niet.

Het is in ieder geval goed gekomen, al had dat nog wat voeten in de aarde. En tegenwoordig, vertelde de huidige commandant die ook in de zaal zat, rukken ze zo'n 800 keer per jaar uit; 200 keer vanwege automatisch brandalarm (meestal loos), de rest is ongeveer de helft voor brand, de helft voor hulpverlening. Van mensen uit auto's zagen tot katten uit de boom halen.

(De bovenste foto komt van het Historisch Centrum Leeuwarden, de andere is van Ad Fahner.)